Posted in Կենսաբանություն 2021-2022

Օրգանիզմների բազմացման եղանակները՝ սեռական և անսեռ

Կենդանի օրգանիզմների կարևորագույն հատկանիշներից է բազմացումը:Բազմացման շնորհիվ օրգանիզմը ստեղծում է իր նմանին: 
Օրգանիզմի կայուն հատկանիշների ամբողջությունը կոչվում է ժառանգական տեղեկատվություն:Օրգանիզմների թվաքանակի ավելացումը, որի ընթացքում կատարվում է ժառանգական տեղեկատվության փոխանցում սերնդեսերունդ կոչվում է բազմացում:
Բնության մեջ հանդիպում է բազմաբջիջ օրգանիզմների բազմացման երկու եղանակ՝
Անսեռ բազմացում
Սեռական բազմացում

Օրգանիզմների բազմացման եղանակները՝ սեռական և անսեռ — Նանե Այնթաբյան


Անսեռ բազմացում՝ բույսն իր վեգետատիվ օրգանների միջոցով, օրինակ` տերևներով, ցողունների կամ արմատների կտրոններով կարող է բազմանալ: Այս դեպքում որոշակի պայմանների առկայությամբ բույսի որևէ վեգետատիվ հատվածից սկսում են աճել բույսի մնացյալ հյուսվածքներն ու օրգանները: Արդյունքում բույսը կրկնապատկվում է` հետևաբար, բազմանում է: Բազմացման այս ձևը կոչվում է անսեռ կամ վեգետատիվ: Բազմացման այս ձևի ժամանակ բազմացմանը մասնակցում է միայն մեկ օրգանիզմ:

Սեռական բազմացումը ՝Օրգանիզմի սեռական օրգաններում առաջացող բջիջները կոչվում են սեռական բջիջներ կամ գամետներ:Սեռական բջիջները լինում են երկու տեսակի` արական և իգական:Սեռական բազմացման իրականացման համար անհրաժեշտ է արական և իգական սեռական բջիջների միաձուլում:Սեռական բջիջների միաձուլումը կոչվում է բեղմնավորում:

Posted in Քիմիա 2021-2022

Ածխաջրեր (գլյուկոզ C6H12O6, սախարոզ С12H22O11; օսլա )

Ինչ են ածխաջրերը

Ածխաջուր - Վիքիպեդիա՝ ազատ հանրագիտարան


Ածխաջրերը Cn(H2O)m քիմիական միացություններ են՝ կազմված ածխածին, թթվածին և ջրածին տարրերից: Ածխաջրերը երեք գլխավոր սննդային խմբերից մեկն են, որոնք անփոխարինելի են ձեր սնուցման և առողջության համար։Մեր օրգանիզմը պահանջում է ածխաջրեր որպես էներգիայի աղբյուր։ Ածխաջերեր կան գրեթե բոլոր մրգերում և բանջարեղեններում, հացահատիկային և հացի արտադրանքներում, շաքարում և քաղցրահամ մթերքներում։

Ածխաջրերի տեսակներ

Շաքարները, օսլան և սննդային բջջանքի որոշ տեսակներ ածխաջերեր են։
Շաքարներից են՝ գլյուկոզը, ֆրուկտոզ, սախարոզ, լակտոզ, մալթոզ։Օսլաները հայտնի են նաև որպես «բարդ ածխաջերեր»։Սննդային բջջանքը հայտնաբերվում է բազմաթիվ բուսական սննդամթերքներում։

Ածխաջրերը օրգանիզմում

Ինչպես հաշվարկել մաքուր ածխաջրերը - Կշռի Կորուստ

Էներգիական արժեքով ածխաջրերը հավասարարժեք են սպիտակուցներին: 1 գ ածխաջրի այրումից օրգանիզմում անջատվում է միջինը 4,1 կկալ էներգիա: Մարդու սննդի մեջ ածխաջրերի քանակը սովորաբար 4 անգամ գերազանցում է սպիտակուցների և ճարպերի պարունակությունը: Օրգանիզմում ածխաջրերի սահմանափակ կուտակվելու հատկությունը նպաստում է դրանց ավելցուկային քանակների հեշտորեն ճարպի փոխարկվելուն, որը կուտակվում է ճարպային պահեստարանում: Սննդի մեջ ածխաջրերի ավելցուկից առաջանում է ավելորդ քաշ և գիրություն: Ուստի պետք է խուսափել նաև ածխաջրերի չարաշահումից:

Գլիկոգեն
Գլիկոգենը պոլիսախարիդ է, որն գլյուկոզայի պոլիմերացման արդյունք է: Համարվում է մարդկանց և կենդանիների օրգանիզմի հիմնական պահուստային ածխաջուրը, ինչպես օսլան բուսական օրգանիզմների համար: Գլիկոգենը գտնվում է մեծ քանակով բջիջների ցիտոպլազմայի մեջ` գրանուլների տեսքով: Այն օրգանիզմի համար հանդիսանում է էներգետիկ ռեզերվ, որն անհրաժեշտության դեպքում կարող է կոմպենսացնել գլյուկոզի պակասորդը: Լյարդի բջիջներում` հեպատոցիտներում, գլիկոգենը կարող է կուտակվել մինչև բջջի քաշի 8%-ը և անհրաժեշտության դեպքում հագալ ողջ օրգանիզմի սնման համար, իսկ մկանային բջիջներում այն կազմում է մինչև 1%-ը և ծախսվում է տեղային, որպես մկանային աշխատանքի համար անհրաժեշտ էներգիայի աղբյուր: Մեծահասակների մոտ լյարդում գլիկոգենի ընդհանուր զանգվածը կարող է հասներ 100-120 գրամի:

Posted in English 2021-2022 year

A three-day tour for my friend

Frist  Day
On the first day we will go to Tatev Monastery.The monastery has a rich history. It was home to one of the best universities in medieval Armenia, where the humanities were studied.The monastery is located almost on the edge of a cliff, with a beautiful view.And then we will sit on the ropeway.The Tatever ropeway is listed in the Guinness Book of World Records as the world’s longest non-stop ropeway.
And then we will go to the nearest cafe to taste Armenian dishes.We will taste Dolma, Tabule, Spas.
The next place  is the Stana Bridge.The bravest can go down to the river.And we will return to Yerevan.

Seconde Day
We will start the day with tea in Dilijan. Then we will go to Matosavank.Matosavank monastery complex is a 13th century structure.In the center of Dilijan you will see an interesting district with reconstructed houses. Comfortable attics wooden balconies create a unique atmosphere and take you back several centuries.And then we will come to Dilijan National Park. There we will see beautiful nature and lakes.And then we will go to enjoy the nature of Parz Lake and to have a picnic.At the end of the day we will return to Yerevan.

Third Day
In the morning we will have breakfast Sujukh, Pakhlava and coffee.And then we will come to the monument to the victims of the Genocide․We will come there because Armenia is already a beautiful happy country, but the trace of the genocide is still there.And then we will come to look around Yerevan․When we get around we will be hungry, we will go to Harisa and eat barbecue.And then we will enjoy the dance of the fantans dancing at night.